Troche o jajkach, informacje wyczytałem dośc dawno z jakiegoś kolorowego pisemka...
Dlaczego warto jeść jajka?
Poniewaz zawierają one wiele substancji cennych dla zdrowia. Białko ma nieco witamin z grupy B i soli mineralnych. Najwiekszym jego bogactwem są aminokwasy, zwłaszcza bakteriobójcze lizozymy wykorzystywane przy produkcji szczepionek. Białko jaj organizm przyswaja aż w 94%, podczas gdy krowie w 80% a pochodzące z mięsa w 74%. Żółtko zaś to bogate źródło witamin A, D, PP, a także witamin z grupy B, łącznie z kwasem foliowym. zawiera także łatwo przyswajalne żelazo, potas, chlor, sód,siarke i magnez ok 30% tłuszczu. Zabezpieczająca jajo skorupka składa się przedewszystkim z wapnia, dlatego wymuszona i zmielona uważana jst za skuteczny lek na osteoporozę.
Czy tłuszcze zawarte w żółtku należą do tzw. dobrych czy złych?
Przeważają korzystne dla człowieka tłuszcze nienasycone o działaniu przeciwmiażdżycowym. Niektóre kwasy tłuszczowe obecne w żółtku wystepują również w mleku kobiecym i nie są niezbedne do prawidłowego rozwoju układu nerwowego niemowląt. Stąd zalecenie, by dziecięce zupki doprawiać właśnie żółtiem jaj. Cholesterol zawarty w jajkach nie ma wpływu na wzrost poziomu cholesterolu w organiźmie. Jego szkodliwe działanie niweluje zawarta w żółtku lecytyna, która zapobiega m.in. tworzeniu się złogów miażdżycowych w naczyniach.
Po czym można poznać, że jajko jest świeże?
Pewną wskazówką jest wygląd skorupki, która powinna być matowa na skutek działania ochronnego bakteriobójczego śluzu. W miarę upływu czasu śluz ten ściera się. O tym, że jajo nie jest świeże, świadczy też charakterystyczny chlupot, który słychać przy potrząsaniu nim. Po zanurzeniu w wodze świeże jajko od razu opada na dno, zepsute wypływa ostrym koncem na powierzchnię. Ponadto po wylaniu jaj na spodek świeże ma zwartą konsystencję, z wyraźnie wypukłym, lśniącym pośrodku żółtkiem.
Ile jajek mozna zjeśc tygodniowo?
Światowa organizacja Zdrowia dopuszcza nawet 10 (oczywiście w diecie dorosłego i zdrowego człowieka), łącznie z tymi użytymi do przyrządzania potraw; makaronów, kotletów, ciast itp. Polscy lekarze skłaniaja do 4-5jajek tygodniowo, z podobnymi zastrzezeniami. Generalnie im mniej jemy tłuszczy zwierzęcych i tłystych serów, a wiecej warzyw, owoców i chudego nabiału, tym częściej możemy pozwolić sobi na jajecznicę.
Jakie jaja, oprócz korzych, mozemy włączy do diety?
Najbardziej zbliżone w smaku do jaj kurzych są jajka przepiórcze i strusie. te ostatnie są dziesięciokrotnie większe od kurzych. Na twardo należy je gotować ponad 2 godziny, a na miękko-około 45 minut. Jaja gęsie i kacze z uwagi na oleisty smak nadają się głównie do ciast. Jajka przepiórcze poleca się zwłaszcza osobm uczulonym na białko jaja kurzego.
Ja także dodaje do jajek podczas gotowania ich soli. Sól kuchenna pomaga aby skorupka jajka nie pękała podczas gotowania się ich, a w dodatku pomaga zapobiega przyleganiu skorupki do jajka- łatwiej odchodzi, obiera się jajko ze skorupki, zwłaszcza pomga to gdy jajko jest ugotowane na miękko.
Jajka moga być trzymane w lodówce do ok. 5 tygodni. Ugotowane zaś do 3 tygodni, ponieważ goraca wodan iszczy "osłone" jajka która ochrania jajko przed bakteriami, a ciepła woda niszczy ją.
Obecnie, ja uznaje i uważam, że jajko na miekko jest najbardziej przyswajalne. Ale to zalezy... wielu kulturystów unika żółtek z jajek, je ich niewielką ilośc ponieważ zaweira niezdrowy cholesterol dla człowieka.
A teraz coś ode Mnie:
Obawa przed spożywaniem więcej niż trzech jaj na tydzień z uwagi na obecność w nich cholesterolu jest w naszym społeczeństwie mocno rozpowszechniona. Opinie wielu specjalistów od medycyny i żywienia często są jednostronne, a czasem wręcz tendencyjne. Przeciwnicy konsumpcji jaj, w oparciu o przestarzałą informację i nie w pełni aktualną już dzisiaj wiedzę z tego zakresu, ciągle cierpią na cholesterolofobię, podczas gdy w ciągu ostatnich dwudziestu lat, w wyniku szerokich badań, istniejące kontrowersje ulegały polaryzacji i istotnym zmianom.
Okazało się, że zawarty w jajach cholesterol nie stanowi większego zagrożenia chorobami układu krążenia i nie przyczynia się do arteriosklerozy u osób z normalną funkcją metaboliczną. Wysoka zawartość cholesterolu w żółtku ulegała zmniejszaniu poprzez pracę hodowlaną, w wyniku której udało się ją obniżyć z 270 mg (w latach 70.) do 210 mg w jednym jaju (obecnie). Dalsze obniżanie, ze względów genetycznych i fizjologicznych, jest już niemożliwe.
Ponadto współczesna wiedza i praktyka zootechniczna pozwala wzbogacać jaja w naturalny sposób - poprzez odpowiednie żywienie niosek wprowadzając takie substancje jak: wielonienasycone kwasy tłuszczowe z rodziny omega-3 oraz witaminy A i E, a także mikroelementy (w tym: selen, jod, krzem). Są to zatem substancje niezbędne do funkcji życiowych, sprzyjające zachowaniu młodości.
W kontekście powyższych faktów jaja, poza swoją tradycyjną funkcją żywieniową, przejmują funkcję nutraceutyków, tj. żywności leczniczej. Temu zagadnieniu poświęca się wiele badań naukowych, międzynarodowych sympozjów i konferencji. Znawcy żywienia, medycyny i technologii jaj podkreślają ich wysokie walory kulinarne i biologiczne. Ta wiedza w krajach już znalazła praktyczne odzwierciedlenie.
Obecnie, na przykład w USA, Niemczech, Francji bez problemu można kupić tzw. bio-jaja, eko-jaja, jaja naturalnie wzbogacone w witaminy, omega-3, kwasy tłuszczowe, jod. W Polsce poza fachowcami z branży mało kto słyszał o takich możliwościach, aby jaja przedstawiały wartość leczniczą, będąc jednocześnie wysokiej wartości surowcem spożywczym.
Nasz konserwatyzm nie może trwać długo, bowiem na szczęście zmierzamy do integracji z Unią Europejską, a tam szybko nas tego nauczą. Szkoda, że nasza zaściankowa wiedza uderza w nas samych, w nasze rodziny, w naszych producentów jaj, przemysł żywnościowy. W Polsce dość skutecznie w wyniku rozpętanej cholesterolofobii ograniczono konsumpcję jaj, których spożycie wynosi zaledwie 170 sztuk (przez rok) na mieszkańca, podczas gdy w UE, USA spożywa się około 240 sztuk, w Czechach, Brazylii i Meksyku około 300, a w Japonii i Izraelu około 400 sztuk i - o dziwo - jak wynika z powszechnych informacji, zachorowalność w tamtych rejonach na choroby serca i krążenia nie jest większa niż u nas. Chyba nadszedł już wreszcie czas na zrewidowanie naszych poglądów i docenienie, jak doskonałym produktem pod względem biologicznym, zdrowotnym i kulinarnym są jaja.
Wartość biologiczna
Nie ma w przyrodzie drugiego bardziej doskonałego surowca spożywczego niż jaja. Nikt się nad tym nie zastanawia, że normalnie zniesione i zapłodnione jajo kurze po dostarczeniu energii w postaci ciepła (39 st. C przez 21 dni) przeistacza się w żywy organizm (pisklę), w którym jest układ kostny, mięśniowy, pokarmowy, nerwowy, immunologiczny itd. Powstał żywy organizm zdolny do wzrostu i dalszego rozwoju, jedynie energia była potrzebna do wzbudzenia życia. Zatem wszystkie niezbędne substancje potrzebne do jego stworzenia zawarte są w jaju. Ten właśnie fakt świadczy wystarczająco o jego wartości biologicznej i wskazuje, jak cenne zawiera składniki. Z prostej kalkulacji wynika, że aby w pełni zaspokoić zapotrzebowanie organizmu człowieka na wszystkie składniki niezbędne do funkcji życiowej, wystarczy konsumować jedynie jaja. Stanowią one najlepsze źródło aminokwasów, w tym szczególnie egzogennych, kwasów tłuszczowych, witamin, związków mineralnych. Należy dodać, że proporcje pomiędzy poszczególnymi składnikami chemicznymi, ich treści są idealne, brak jest jedynie witaminy C. Białko jaja zostało uznane przez organizację FAO/WHO za międzynarodowy wzorzec. Przyswajalność poszczególnych składników jest imponująca i nieporównywalna z innymi produktami, na przykład Białko jest przyswajalne w 94%, tłuszcz w 95%, węglowodany w 98%, związki mineralne w 76%. Porównajmy - przyswajalność białka zawartego w mleku kształtuje się na poziomie 85%, w ziemniakach 77%, w mięsie 78%, w roślinach strączkowych 40-60%.
Szkoda, że bez uzasadnienia często w wielu gabinetach lekarskich zakazuje się spożycia jaj, a przecież jest to przede wszystkim żywność niskokaloryczna i pełnowartościowa. Dwa duże jaja zawierają tylko 150 kcal, a więc mogą stanowić doskonały składnik diety odchudzającej.
źródło:
Prof. Tadeusz Trziszka - AR we Wrocławiu
Substancje odżywcze - całe jajko kurze
Ilość kalorii 75,0 kcal
Białka 6,3 g
Tłuszcze 5,0 g
Węglowodany 0,6 g
Cholesterol 215,0 mg
Witamina A 317,0 IU
Witamina D 24,5 IU
Kwas foliowy 23,0 mcg
Ryboflawina (B2) 0,254 mcg
Żelazo 0,72 mg
Magnez 5 mg
Sód 63 mg 8)
Substancje odżywcze - białko jaja kurzego
Ilość kalorii 17,0 kcal
Białka 3,5 g
Węglowodany 0,3 g
Kwas foliowy 1 mcg
Ryboflawina (B2) 0,151 mcg
Żelazo 0,01 mcg
Magnez 4 mg
Sód 55 mg
Aminokwasy o rozgałęzionych łańcuchach
Substancje odżywcze - całe jajko kurze
Leucyna 0,543
Izoleucyna 0,341
Walina 0,381
Substancje odżywcze - białko jaja kurzego
Leucyna 0,296
Izoleucyna 0,199
Walina 0,224