Jak powinniśmy jeść Cz.1 Co i gdzie trawimy
Wbrew powszechnemu mniemaniu, żołądek nie jest najważniejszym organem służącym do trawienia pokarmów. Właściwe trawienie rozpoczyna się dopiero tuż za nim. Problemy mogą się zacząć przy pytaniach jak to się dzieje ale w tej czytance nie znajdziemy skomplikowanych nazw biologicznych i chemicznych, nie będziemy też liczyć żadnych kalorii, bo jest to niepotrzebne. Zostawiamy to nauce. Nas będą interesować tylko części układu pokarmowego i ich zadania, a także co się w nich dzieje po spożyciu pokarmu. Gdy zrozumiemy o co w tym wszystkim chodzi i zaczniemy się stosować do wskazówek, to w stosunkowo krótkim czasie dojdziemy i do zdrowia i do właściwej sylwetki. W opracowaniu opierałem się przede wszystkim na dwóch autorach - pani Jadwidze Górnickiej (lekarz) oraz prof. Michale Tombaku (lekarz i biolog), którzy w prosty i jasny sposób tłumaczą związki pomiędzy jedzeniem a zdrowiem.
Trawienie rozpoczyna się w zasadzie już z uczuciem głodu. Następnie do gry wchodzą bodźce zewnętrzne - wygląd, zapach, które zapoczątkowują wydzielanie enzymów do konkretnego produktu. Dlatego tak ważne jest skupienie się na jedzeniu, a nie na jednoczesnym oglądaniu telewizji czy czytaniu gazety. Jaki enzym ma wytworzyć organizm, gdy oglądamy samochód gnieciony przez czołg? Ludzki organizm, to biologiczny "silnik", który by dobrze pracować musi mieć dostarczane "paliwo" o określonym składzie i w określonej ilości. Trawienie, to nic innego jak rozłożenie produktu na proste składniki, które może wchłonąć organizm, by zaopatrzyć komórki w energetyczne paliwo.
Nasz zakład energetyczny rozpoczyna produkcję już w "wydziale nawilżania, rozdrabniania i miażdżenia" - w jamie gębowej. Wszyscy bez wyjątku zwracają uwagę na to, by pokarm był jak najdokładniej pogryziony i przeżuty, bo im dokładniejsze rozdrobienie, tym mniej energii straci nasz organizm na dalszą "obróbkę". Wydzielana przez ślinianki ślina (ślinianki wytwarzają jej około 1,5 litra na dobę) jest pierwszą barierą obrony organizmu i ma silne własności bakteriobójcze. Tu także przy pomocy enzymów skrobia zostaje rozłożona na maltozę i glikozę. Stąd wniosek - jak pić. Każdy łyk płynu należy chwilę potrzymać w ustach, by ślina zdążyła rozłożyć (lub przynajmniej zaczęła rozkładać) skrobię i cukier.
Następnie kęsy pokarmu poprzez przełyk przedostają się do żołądka. Przełyk jest umięśnioną 25 centymetrową rurką, w której nie zachodzą żadne procesy trawienne (lub nic o nich nie wiemy). W żołądku do "pracy" przystępuje sok żołądkowy w skład którego wchodzą enzymy i kwas solny. Żołądek w ciągu doby wytwarza około 2,5 litra soku żołądkowego. Tu następuje nadtrawienie białek i tłuszczy. Żołądek w celu ochrony swych ścianek wydziela pewną ilość śluzu. Śluz ten niszczy kwas acetylosalicylowy (aspiryna i pochodne), alkohol etylowy i żółć, która czasem przedostaje się z dwunastnicy do żołądka (przy uszkodzeniu odźwiernika).
Nadtrawione w żołądku białka i tłuszcze przechodzą z kolei do dwunastnicy i tu dopiero następuje ich strawienie. Dwunastnica to nic innego jak pierwsze 25 cm jelita cienkiego. Pomiędzy żołądkiem a dwunastnicą do nadtrawionego pokarmu zostają wstrzyknięte sok żółciowy z wątroby i sok trzustkowy z trzustki. Obie substancje wraz z sokiem jelitowym i dzięki ruchom jelita są mieszane z pokarmem tworząc tzw. mleczko pokarmowe, w którym zachodzą procesy trawienne. To w pierwszej części jelita cienkiego do organizmu zostają wchłonięte - woda, sole mineralne, cukry, aminokwasy, witaminy, żelazo i kwasy tłuszczowe. W końcowej części wchłonięte zostają witamina B12 i sole kwasów żółciowych.
Po przejściu resztek niestrawionego w jelicie cienkim pokarmu do jelita grubego następuje w nim wchłonięcie reszty produktów przydatnych organizmowi, a przede wszystkim wody i uprzednio wydzielonych soków. Reszta zostaje uformowana w masy kałowe, które zostają wydalone na zewnątrz. W kale znajdują się bakterie rozmnożone w jelicie grubym, złuszczony nabłonek błony śluzowej i wody, a kolor tego wszystkiego jest zależny od barwników żółciowych. Zatrzymajmy się na chwilę. Skoro w jelicie grubym wchłaniane są resztki przydatnych produktów, wody i płynów to wniosek jest jeden. Jelito grube musi być biologicznie czyste. Jeśli jego ścianki są oblepione starymi, gnijącymi resztkami pokarmu (kamienie kałowe), to do organizmu przenikają wszystkie toksyny z gnijących resztek. Jest to żródło większości chorób na które zapadamy i dlatego jelito grube otrzymało przydomek "bezpiecznika zdrowia".
Warto zapamiętać
• Nie jedzmy i nie pijmy pokarmów, które "parzą nas w usta". Spożywanie gorących potraw, oprócz poparzenia narządów jamy ustnej, może powodować anemię, bóle kręgosłupa, stawów, miednicy i mięśni nóg.
• W żadnym wypadku nie łączmy cukru z białkami. Żółtko jajka utarte z cukrem ulubiony przez dzieci "kogel-mogel", to słodziutki "morderca".
• Jeśli pijemy świeże mleko, to pijmy je samo, bez żadnych dodatków. Mleko, to przyjazny wróg. "Szklanka mleka dla ucznia" - to propaganda jak zwykle niczego nieświadomych polityków i "hodowla" chorego społeczeństwa.
• Temperatura około 100°C "zabija" witaminy, powyżej 47°C czynne biologicznie enzymy, a związki organiczne zamienia w nieorganiczne, trudno przyswajalne przez organizm człowieka.
• Jedzmy tylko świeże potrawy, przyrządzane "na jeden raz". Odsmażane i przygrzewane na drugi dzień, nie posiadają swych pierwotnych właścowości i są szkodliwe dla układu pokarmowego
• Nie przesalajmy. Wszystkie potrawy są już "osolone" przez naturę. Sól tylko poprawia smak, a jej przedawkowanie narusza drastycznie stosunek sodu do potasu i jest główną przyczyną wysokiego nadciśnienia, zaś nadciśnienie to "łabędzi śpiew" naszych nerek.
