vinq
08-02-08, 19:39
Troche informacji.. bo często kupujemy odżywki białkowe i występują pytania co do białek.
Białka - Wielkocząsteczkowe (masa cząsteczkowa (http://pl.wikipedia.org/wiki/Masa_cz%C4%85steczkowa) od ok. 10 000 do kilku mln) biopolimery (http://pl.wikipedia.org/wiki/Biopolimery), a właściwie biologiczne polikondensaty (http://pl.wikipedia.org/wiki/Polikondensaty), zbudowane z reszt aminokwasów (http://pl.wikipedia.org/wiki/Aminokwas) połączonych ze sobą wiązaniami peptydowymi -CONH- (http://pl.wikipedia.org/wiki/Wi%C4%85zanie_peptydowe). Występują we wszystkich żywych organizmach (http://pl.wikipedia.org/wiki/Organizm) oraz wirusach (http://pl.wikipedia.org/wiki/Wirusy). Synteza białek (http://pl.wikipedia.org/wiki/Biosynteza_bia%C5%82ka) odbywa się w specjalnych organellach komórkowych (http://pl.wikipedia.org/wiki/Organellum) zwanych rybosomami (http://pl.wikipedia.org/wiki/Rybosom).
Skład ten nie pokrywa się ze składem aminokwasów. Wynika to stąd, że większość białek (są to tzw. białka złożone lub proteidy) ma dołączone do reszt aminokwasowych różne inne cząsteczki. Regułą jest przyłączanie cukrów (http://pl.wikipedia.org/wiki/W%C4%99glowodan), a ponadto kowalencyjnie (http://pl.wikipedia.org/wiki/Wi%C4%85zanie_kowalencyjne) lub za pomocą wiązań wodorowych (http://pl.wikipedia.org/wiki/Wi%C4%85zanie_wodorowe) dołączane może być wiele różnych związków organicznych pełniących funkcje koenzymów (http://pl.wikipedia.org/wiki/Koenzym) oraz jony (http://pl.wikipedia.org/wiki/Jon) metali (http://pl.wikipedia.org/wiki/Metale_%28chemia%29).
Podział białek:
1.białka proste(zbudowane są wyłącznie z aminokwasów):
-protaminy (http://pl.wikipedia.org/wiki/Protaminy) - są silnie zasadowe, charakteryzują się dużą zawartością argininy oraz brakiem aminokwasów zawierających siarkę.
-histony (http://pl.wikipedia.org/wiki/Histony) - podobnie jak protaminy są silnie zasadowe i dobrze rozpuszczają się w wodzie. W ich skład wchodzi duża ilość takich aminokwasów jak lizyna (http://pl.wikipedia.org/wiki/Lizyna) i arginina (http://pl.wikipedia.org/wiki/Arginina).
-albuminy (http://pl.wikipedia.org/wiki/Albuminy) - białka obojętne, spełniające szereg ważnych funkcji biologicznych: są enzymami (http://pl.wikipedia.org/wiki/Enzym), hormonami (http://pl.wikipedia.org/wiki/Hormon) i innymi biologicznie czynnymi związkami.
-globuliny (http://pl.wikipedia.org/wiki/Globuliny) -w ich skład wchodzą wszystkie aminokwasy białkowe. Występują w dużych ilościach w płynach ustrojowych (http://pl.wikipedia.org/wiki/P%C5%82yn_ustrojowy) i tkance mięśniowej.
-prolaminy (http://pl.wikipedia.org/wiki/Prolaminy) - są to typowe białka roślinne (http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bia%C5%82ka_ro%C5%9Blinne&action=edit), występują w nasionach.
-gluteliny (http://pl.wikipedia.org/wiki/Gluteliny) - podobnie jak prolaminy - to typowe białka roślinne.
-skleroproteiny (http://pl.wikipedia.org/wiki/Skleroproteiny) - białka charakteryzujące się dużą zawartością cysteiny i aminokwasów zasadowych oraz kolagenu i elastyny, a także proliny i hydroksyproliny. Są to typowe białka o budowie włóknistej, dzięki temu pełnią funkcje podporowe. Do tej grupy białek należy KREATYNA.
2.białka złożone:
-chromoproteiny (http://pl.wikipedia.org/wiki/Chromoproteiny) - złożone z białek prostych i grupy prostetycznej - barwnika. Należą tu hemoproteidy (hemoglobina (http://pl.wikipedia.org/wiki/Hemoglobina), mioglobina (http://pl.wikipedia.org/wiki/Mioglobina), cytochromy (http://pl.wikipedia.org/wiki/Cytochrom), katalaza, peroksydaza) zawierające układ hemowy oraz flawoproteiny (http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Flawoproteiny&action=edit).
-fosfoproteiny (http://pl.wikipedia.org/wiki/Fosfoproteiny) - zawierają około 1% fosforu w postaci reszt kwasu fosforowego. Do tych białek należą: kazeina (http://pl.wikipedia.org/wiki/Kazeina) mleka, witelina (http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Witelina&action=edit) żółtka jaj, ichtulina ikry ryb.
-nukleoproteiny (http://pl.wikipedia.org/wiki/Nukleoproteiny) - składają się z białek zasadowych i kwasów nukleinowych.
-lipidoproteiny (http://pl.wikipedia.org/wiki/Lipidoproteiny) - połączenia białek z tłuszczami prostymi lub złożonymi, np. sterydami, kwasami tłuszczowymi. Lipoproteidy są nośnikami cholesterolu (LDL, HDL, VLDL). Wchodzą na przykład w skład błony komórkowej.
-glikoproteiny (http://pl.wikipedia.org/wiki/Glikoproteiny) - ich grupę prostetyczną stanowią cukry, należą tu m.in. mukopolisacharydy (ślina). Glikoproteidy występują też w substancji ocznej i płynie torebek stawowych.
-metaloproteiny (http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Metaloproteiny&action=edit) - zawierają jako grupę prostetyczną atomy metalu (miedź, cynk, żelazo, wapń, magnez, molibden, kobalt). Atomy metalu stanowią grupę czynną wielu enzymów.
Funkcje białek:
Białka mają następujące funkcje:
kataliza (http://pl.wikipedia.org/wiki/Katalizator) enzymatyczna (http://pl.wikipedia.org/wiki/Enzym) - od uwadniania dwutlenku węgla (http://pl.wikipedia.org/wiki/Dwutlenek_w%C4%99gla) do replikacji (http://pl.wikipedia.org/wiki/Replikacja_DNA) chromosomów (http://pl.wikipedia.org/wiki/Chromosom)
transport - hemoglobina (http://pl.wikipedia.org/wiki/Hemoglobina), transferyna (http://pl.wikipedia.org/wiki/Transferyna)
magazynowanie - ferrytyna (http://pl.wikipedia.org/wiki/Ferrytyna)
kontrola przenikalności błon (http://pl.wikipedia.org/wiki/B%C5%82ona) - regulacja stężenia metabolitów (http://pl.wikipedia.org/wiki/Metabolit) w komórce (http://pl.wikipedia.org/wiki/Kom%C3%B3rka_organizm%C3%B3w_%C5%BCywych)
ruch uporządkowany - skurcz mięśnia, ruch - np. aktyna (http://pl.wikipedia.org/wiki/Aktyna), miozyna (http://pl.wikipedia.org/wiki/Miozyna)
wytwarzanie i przekazywanie impulsów nerwowych
bufory
kontrola wzrostu i różnicowania
immunologiczna - np. immunoglobuliny (http://pl.wikipedia.org/wiki/Immunoglobuliny)
budulcowa, strukturalna - np. &-keratyna (http://pl.wikipedia.org/wiki/Keratyna), elastyna (http://pl.wikipedia.org/wiki/Elastyna), kolagen (http://pl.wikipedia.org/wiki/Kolagen)
przyleganie komórek (np. kadheryny (http://pl.wikipedia.org/wiki/Kadheryny))
regulatorowa - reguluje przebieg procesów biochemicznych - np. hormon wzrostu (http://pl.wikipedia.org/wiki/Hormon_wzrostu), insulina. (http://pl.wikipedia.org/wiki/Insulina)
źródło: Wikipedia
I to by było na tyle. :)
Cya^^
Białka - Wielkocząsteczkowe (masa cząsteczkowa (http://pl.wikipedia.org/wiki/Masa_cz%C4%85steczkowa) od ok. 10 000 do kilku mln) biopolimery (http://pl.wikipedia.org/wiki/Biopolimery), a właściwie biologiczne polikondensaty (http://pl.wikipedia.org/wiki/Polikondensaty), zbudowane z reszt aminokwasów (http://pl.wikipedia.org/wiki/Aminokwas) połączonych ze sobą wiązaniami peptydowymi -CONH- (http://pl.wikipedia.org/wiki/Wi%C4%85zanie_peptydowe). Występują we wszystkich żywych organizmach (http://pl.wikipedia.org/wiki/Organizm) oraz wirusach (http://pl.wikipedia.org/wiki/Wirusy). Synteza białek (http://pl.wikipedia.org/wiki/Biosynteza_bia%C5%82ka) odbywa się w specjalnych organellach komórkowych (http://pl.wikipedia.org/wiki/Organellum) zwanych rybosomami (http://pl.wikipedia.org/wiki/Rybosom).
Skład ten nie pokrywa się ze składem aminokwasów. Wynika to stąd, że większość białek (są to tzw. białka złożone lub proteidy) ma dołączone do reszt aminokwasowych różne inne cząsteczki. Regułą jest przyłączanie cukrów (http://pl.wikipedia.org/wiki/W%C4%99glowodan), a ponadto kowalencyjnie (http://pl.wikipedia.org/wiki/Wi%C4%85zanie_kowalencyjne) lub za pomocą wiązań wodorowych (http://pl.wikipedia.org/wiki/Wi%C4%85zanie_wodorowe) dołączane może być wiele różnych związków organicznych pełniących funkcje koenzymów (http://pl.wikipedia.org/wiki/Koenzym) oraz jony (http://pl.wikipedia.org/wiki/Jon) metali (http://pl.wikipedia.org/wiki/Metale_%28chemia%29).
Podział białek:
1.białka proste(zbudowane są wyłącznie z aminokwasów):
-protaminy (http://pl.wikipedia.org/wiki/Protaminy) - są silnie zasadowe, charakteryzują się dużą zawartością argininy oraz brakiem aminokwasów zawierających siarkę.
-histony (http://pl.wikipedia.org/wiki/Histony) - podobnie jak protaminy są silnie zasadowe i dobrze rozpuszczają się w wodzie. W ich skład wchodzi duża ilość takich aminokwasów jak lizyna (http://pl.wikipedia.org/wiki/Lizyna) i arginina (http://pl.wikipedia.org/wiki/Arginina).
-albuminy (http://pl.wikipedia.org/wiki/Albuminy) - białka obojętne, spełniające szereg ważnych funkcji biologicznych: są enzymami (http://pl.wikipedia.org/wiki/Enzym), hormonami (http://pl.wikipedia.org/wiki/Hormon) i innymi biologicznie czynnymi związkami.
-globuliny (http://pl.wikipedia.org/wiki/Globuliny) -w ich skład wchodzą wszystkie aminokwasy białkowe. Występują w dużych ilościach w płynach ustrojowych (http://pl.wikipedia.org/wiki/P%C5%82yn_ustrojowy) i tkance mięśniowej.
-prolaminy (http://pl.wikipedia.org/wiki/Prolaminy) - są to typowe białka roślinne (http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bia%C5%82ka_ro%C5%9Blinne&action=edit), występują w nasionach.
-gluteliny (http://pl.wikipedia.org/wiki/Gluteliny) - podobnie jak prolaminy - to typowe białka roślinne.
-skleroproteiny (http://pl.wikipedia.org/wiki/Skleroproteiny) - białka charakteryzujące się dużą zawartością cysteiny i aminokwasów zasadowych oraz kolagenu i elastyny, a także proliny i hydroksyproliny. Są to typowe białka o budowie włóknistej, dzięki temu pełnią funkcje podporowe. Do tej grupy białek należy KREATYNA.
2.białka złożone:
-chromoproteiny (http://pl.wikipedia.org/wiki/Chromoproteiny) - złożone z białek prostych i grupy prostetycznej - barwnika. Należą tu hemoproteidy (hemoglobina (http://pl.wikipedia.org/wiki/Hemoglobina), mioglobina (http://pl.wikipedia.org/wiki/Mioglobina), cytochromy (http://pl.wikipedia.org/wiki/Cytochrom), katalaza, peroksydaza) zawierające układ hemowy oraz flawoproteiny (http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Flawoproteiny&action=edit).
-fosfoproteiny (http://pl.wikipedia.org/wiki/Fosfoproteiny) - zawierają około 1% fosforu w postaci reszt kwasu fosforowego. Do tych białek należą: kazeina (http://pl.wikipedia.org/wiki/Kazeina) mleka, witelina (http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Witelina&action=edit) żółtka jaj, ichtulina ikry ryb.
-nukleoproteiny (http://pl.wikipedia.org/wiki/Nukleoproteiny) - składają się z białek zasadowych i kwasów nukleinowych.
-lipidoproteiny (http://pl.wikipedia.org/wiki/Lipidoproteiny) - połączenia białek z tłuszczami prostymi lub złożonymi, np. sterydami, kwasami tłuszczowymi. Lipoproteidy są nośnikami cholesterolu (LDL, HDL, VLDL). Wchodzą na przykład w skład błony komórkowej.
-glikoproteiny (http://pl.wikipedia.org/wiki/Glikoproteiny) - ich grupę prostetyczną stanowią cukry, należą tu m.in. mukopolisacharydy (ślina). Glikoproteidy występują też w substancji ocznej i płynie torebek stawowych.
-metaloproteiny (http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Metaloproteiny&action=edit) - zawierają jako grupę prostetyczną atomy metalu (miedź, cynk, żelazo, wapń, magnez, molibden, kobalt). Atomy metalu stanowią grupę czynną wielu enzymów.
Funkcje białek:
Białka mają następujące funkcje:
kataliza (http://pl.wikipedia.org/wiki/Katalizator) enzymatyczna (http://pl.wikipedia.org/wiki/Enzym) - od uwadniania dwutlenku węgla (http://pl.wikipedia.org/wiki/Dwutlenek_w%C4%99gla) do replikacji (http://pl.wikipedia.org/wiki/Replikacja_DNA) chromosomów (http://pl.wikipedia.org/wiki/Chromosom)
transport - hemoglobina (http://pl.wikipedia.org/wiki/Hemoglobina), transferyna (http://pl.wikipedia.org/wiki/Transferyna)
magazynowanie - ferrytyna (http://pl.wikipedia.org/wiki/Ferrytyna)
kontrola przenikalności błon (http://pl.wikipedia.org/wiki/B%C5%82ona) - regulacja stężenia metabolitów (http://pl.wikipedia.org/wiki/Metabolit) w komórce (http://pl.wikipedia.org/wiki/Kom%C3%B3rka_organizm%C3%B3w_%C5%BCywych)
ruch uporządkowany - skurcz mięśnia, ruch - np. aktyna (http://pl.wikipedia.org/wiki/Aktyna), miozyna (http://pl.wikipedia.org/wiki/Miozyna)
wytwarzanie i przekazywanie impulsów nerwowych
bufory
kontrola wzrostu i różnicowania
immunologiczna - np. immunoglobuliny (http://pl.wikipedia.org/wiki/Immunoglobuliny)
budulcowa, strukturalna - np. &-keratyna (http://pl.wikipedia.org/wiki/Keratyna), elastyna (http://pl.wikipedia.org/wiki/Elastyna), kolagen (http://pl.wikipedia.org/wiki/Kolagen)
przyleganie komórek (np. kadheryny (http://pl.wikipedia.org/wiki/Kadheryny))
regulatorowa - reguluje przebieg procesów biochemicznych - np. hormon wzrostu (http://pl.wikipedia.org/wiki/Hormon_wzrostu), insulina. (http://pl.wikipedia.org/wiki/Insulina)
źródło: Wikipedia
I to by było na tyle. :)
Cya^^