PDA

Zobacz pełną wersję : Stawy



pw
26-04-07, 18:28
Wstęp
Chrząstka stawowa zbudowana jest z tkanki łącznej chrzęstnej szklistej, która charakteryzuje się dużą sprężystością i niewielką wytrzymałością na przeciążenia elongacyjne. Na powierzchni jej styku z sąsiadującą częścią stawu, znajdują się mikroskopijne wgłębienia chrząstki, których gromadzi się niewielka ilość mazi stawowej. Spełniają one bardzo istotną funkcję, umożliwiając swobodny ruch w stawie przy bardzo dużym obciążeniu osiowym. Cały fenomen działanie polega na wyciskaniu mazi przez sąsiadującą powierzchnię stawową, która wywierając nacisk adekwatny do obciążenia, zachowuje się jak „gąbka” nasączona wodą. Mikroskopijne wgłębienia powierzchni stawowej znajdują się w miejscach przekazywania największych przeciążeń, tym samym ułatwiają ślizganie się chrząstek oraz swobodny ruch bez tarcia. Najlepiej zobrazować powyższe zagadnienie na podstawie stawu kolanowego, gdzie dochodzi do najczęstszych przeciążeń z uwagi na przenoszenie największego ciężaru w stosunku do innych stawów człowieka o dużej ruchomości. Pomimo, iż staw kolanowy należy do anatomicznej grupy stawów prostych (ruchy zginania i prostowania – bardzo nieznaczna rotacja podudzia) jest bardzo skomplikowany pod względem strukturalnym (budowy) i tym samym proces gojenia na skutek urazów jego elementów jest czasochłonny. Dlatego wiedza na temat aparatu więzadłowo-stawowego poszczególnych stawów na wybranym przykładzie wydaje się być niezbędna.

Oprócz elementów, które bezpośrednio przenoszą obciążenie w stawach, występuje cały aparat więzadłowy (tkanka łączna włóknista), która zawiera w swoim składzie dużą liczbę włókien rozciągliwych (kolagenowych), odpornych przeciążenia elongacyjne (rozciągające).
Należą tutaj:
•Łąkotki stawowe. Spełniają rolę przesuwalnych, wewnątrzstawowo położonych struktur chrzęstno-włóknistych, umożliwiających równomierne przenoszenie sił nacisku na kłykcie kości piszczelowej.
•Torebka stawowa. Spełnia rolę osłaniającą staw jako błona włóknista zewnętrzna. Wytwarza maż stawową – błona wewnętrzna maziowa, która w przypadku stawu kolanowego przechodzi w tzw. kaletki maziowe w czterech miejscach na obrzeżach stawu.
•Więzadła. Są to mocne pasma torebki stawowej bądź posiadają własny przebieg. Ich główną funkcją jest stabilizacja stawu oraz zabezpieczenie przed nadmierną ruchomością, mogącą uszkodzić staw.
Wszystkie podstawowe elementy każdego stawu wymagają odpowiedniej prewencji z uwagi na duże przeciążenie występujące w sporcie, jakim jest kulturystyka. Odpowiednia dbałość i znajomość różnic na przykładzie suplementacji jest podstawą sukcesów sportowych, nie tylko dla profesjonalisty czy zawodowca. To artykuł dla wszystkich bez względu na osiągnięcia.

W czym problem?
1- Chrząstka stawowa
Grupa zachodzących na siebie schorzeń, w których w wyniku zaburzeń równowagi pomiędzy degradacją a syntezą w obrębie chrząstki stawowej, oraz zaburzeń w kości podchrzęstnej doszło do ich uszkodzenia - potocznie nazywamy zwyrodnieniem.
Czynniki decydujące o sprawności funkcjonalnej stawu:
chrząstka stawowa – czasowe przejmowanie, rozpraszanie i przenoszenie działających sił
kość podchrzęstna – ostateczne przejmowanie działania siły
mięśnie – stabilizacja stawu, neutralizacja działającego urazu
Na skutek działania zbyt dużych przeciążeń na powierzchnię stawową, dochodzi do zwiększonego tarcia powierzchni chrząstki szklistej sąsiadujących ze sobą wyniosłości kostnych. W takiej sytuacji dochodzi do degradacji chrząstki na skutek wycierania się powierzchni stawowych, pobawionych odpowiedniej ilości mazi stawowej.
Oto kryteria radiologiczne degradacji chrząstki stawowej:
•Zwężenie szpary stawowej
•Torbiele zwyrodnieniowe w kości
podchrzęstnej
•Osteofity (wyniosłości kostne, odstające
w różnych miejscach stawu)
•Zmiana kształtu kości tworzących staw
•Skostnienia okołostawowe
Zapobieganie zwyrodnieniom w czasie dużego obciążenie osiowego związane jest z suplemntacją siarczanem glukozaminy. Jest to naturalna substancja pobudzająca odbudowę chrząstki stawowej, wpływająca na sprawniejsze funkcjonowanie stawów i zmniejszenie dolegliwości bólowych.

Glukozamina to aminocukier naturalnie występujący w naszym organizmie i wchodzący w skład proteoglikanów ( związki białkowo-cukrowe). Związki te budują tkankę chrzęstną, nadają jej twardość i sprężystość. Chrząstka stawowa pozbawiona jest naczyń krwionośnych, a odżywianie jej możliwe jest za pomocą płynu stawowego (mazi stawowej), zawierającego m.in. glukozaminę. Tak, więc glukozamina nie tylko buduje chrząstkę, ale także bierze udział w jej odżywianiu.
Obie funkcje (budulcową i odżywczą) glukozaminy można wykorzystać by stymulować odbudowę i regenerację zmienionej chorobowo chrząstki. Suplementacja preparatem zawierającym siarczan glukozaminy pobudza komórki chrząstki stawowej do odbudowy własnych proteoglikanów, a przez to prowadzi do wzmocnienia chrząstki. Podawana doustnie w postaci preparatu Glukozamina bardzo dobrze wchłania się i przenika do chorej chrząstki, gdzie uruchamiane są naturalne mechanizmy naprawcze. Stopniowe odbudowywanie chrząstki wpływa na poprawę sprawności ruchowej stawu, a także zmniejsza dolegliwości bólowe. W czasie istniejącego już problemu glukozaminę należy podawać w większych dawkach przez minimalny okres 2 tygodni. W celach profilaktycznych, przyjmujemy mniejsze dawki, stymulujące produkcję mazi i odżywiające chrząstkę. Można z powodzeniem włączyć do profilaktyki zabiegi w saunie w celach poprawy ruchomości stawów oraz rozrzedzeniu mazi stawowej, która lepiej penetruje wnętrze torebki stawowej.
Zbawienny wpływ na problemy stawowe posiadają nieinsulinowe czynniki wzrostu tzw.: IGF-1. Są naturalnie wytwarzane przez organizm na skutek zwiększonej sekrecji hGH. Dzięki substancji o nazwie Colostrum, możemy pośrednio wpłynąć na podniesienie się zawartości czynników wzrostowych we krwi. Odpowiednia suplementacja tym związkiem radykalnie przyspiesza gojenie się jakichkolwiek urazów sportowych.
2 – Łąkotki stawowe
Obrażenia łąkotek stawu kolanowego występują przeważnie u ludzi młodych oraz aktywnych fizycznie, uprawiających rozmaite formy sportu wyczynowego lub rekreacyjnego. Na częstość ich występowania wpływają takie czynniki jak np. wrodzone schorzenia stawu kolanowego, predyspozycje konstytucjonalne (osoby o większej wadze ciała bardziej narażone), nabyte odchylenia w obrębie kolana z zaburzeniem prawidłowej mechaniki, czynniki urazowe i zmiany zwyrodnieniowe. Decydującą rolę przypisuje się jednak czynnikom urazowym, mogącym powstać na skutek nieodpowiedniej techniki ćwiczeń.
Łąkotki spełniają głównie funkcję amortyzującą stawu kolanowego, umożliwiając przenoszenie większego obciążenia. Gdy ich funkcjonowanie jest zaburzone, nasze możliwości np. w przysiadzie, martwym ciągu czy wykrokach ze sztangielkami będą mocno ograniczone. Patomechanizm uszkodzeń łąkotek jest złożony. Podczas zgięcia kolana, przy rotacji wewnętrznej lub zewnętrznej i nagłym odwiedzeniu podudzia dochodzi do przemieszczenia łąkotki do stawu, a szybkie prostowanie kolana powoduje jej zakleszczenie w stawie i nawet rozerwanie. Uszkodzenie można zdiagnozować wstępnie na podstawie testów łąkotkowych potem za pomocą „MRI” (rezonansu magnetycznego) wiemy już wszystko. Na szczęście najczęściej dochodzi do lekkich urazów, spowodowanych nieodpowiednim ustawieniem kolan np. w przysiadzie, czy martwym ciągu „sumo”. Dochodzi do lekkiego odklejania się Łąkotki lub przeciążenia. Co robić, aby zwiększyć ich wytrzymałość i elastyczność?
Metylosulfonylometan (MSM) to związek siarki, pełniący rolę surowca do wytwarzania ważnych enzymów, przeciwciał, glutationu (najważniejszego przeciwutleniacza w organizmie), tkanki łącznej, takiej jak chrząstka i przede wszystkim kolagen. Suplementację MSM należy wspomóc wysokimi dawkami witaminy C, która oprócz silnej funkcji antyoksydacyjnej, silnie wspomaga syntezę kolagenu. Badania wykazały systematyczne obniżanie się poziomu MSM w organizmie wraz z wiekiem, co powoduje większą podatność na stres, zmęczenie i urazy aparatu więzadłowego, stąd konieczność jego uzupełniania, podczas np. cyklu SAA, PH gdzie progresja siły i masy ciała osiąga zawrotne tempo. Ponadto zwiększa zdolność organizmu do produkcji insuliny, stąd jego wpływ na metabolizm węglowodanów.
3 – Więzadła
W tej grupie elementów stawowych dochodzi do najczęstszych uszkodzeń, naciągnięć i naderwań. Więzadła to „pierwsza linia obrony” stawu narażonego na duże przeciążenie związane z przekroczeniem fizjologicznego zakresu ruchu. Jako element zbudowany z kanki łączne włóknistej, podobnie jak łąkotki, zawierają dużą ilość włókien kolagenowych. Zatem prewencja związana ze zwiększeniem ich elastyczności ma bardzo dużo wspólnego z suplemntacją opisaną powyżej.
Warto wspomnieć, iż na przykładzie stawu kolanowego, niektóre struktury więzadłowe są ze sobą powiązane na stałe (zrośnięte). Dotyczy to, łąkotki przyśrodkowej (znajdującej się bliżej pośrodkowej osi ciała) i więzadła pobocznego-piszczelowego (przyśrodkowego) kolana. Obie struktury mocno zrastają się z torebką stawową na tym samym poziomie. Dlatego bardzo często, naruszając bądź naciągając więzadło, dochodzi do przeniesienia siły urazu na krążek łąkotkowy, który również ulega uszkodzeniu. Nazywa się, to zespołem urazowym „Narciarza” z uwagi na bardzo duże występowanie tego typów problemów w tym sporcie.

Zatem odpowiednia suplementacja, zwiększająca elastyczność stawową, jest ściśle powiązana. Można zastosować tzw. związki współistniejące, które wzmacniają działanie MSM czy glukozaminy.
Siarczan chondroityny współdziała z glukozaminą w produkcji odpowiednich proteoglikanów, ponadto działa przeciwbólowo. Wchodzi w skład kości, wzmacniając nasady kości długich, które przyjmują procentowo największe obciążenie.
Chrząstka rekina jest zmielonym, wcześniej odpowiednio wysuszonym, oczyszczonym i zamkniętym w kapsułkach szkieletem chrzestnym różnych gatunków rekinów. Wspomaganie diety chrząstką rekina nie tylko zapobiega występowaniu zwyrodnień przeciążeniowych, lecz również przyspiesza regenerację aparatu ruchu po ciężkim wysiłku. Preparaty zawierające chrząstkę zalecane są więc do wspomagania wysiłku we wszystkich dyscyplinach o dużej objętości pracy treningowej. Osoby zajmujące się sportem i kulturystyką od lat z powodzeniem stosują chrząstkę rekina, zwłaszcza do łagodzenia dolegliwości stawów kolanowych!
Dodam, iż wymienione substancje są nietoksyczne i nie wywołują jakichkolwiek skutków ubocznych.
4 – Teraz już wiesz, co robić
Obserwując osoby trenujące w klubach kulturystycznych, zauważyłem, iż problem stawu kolanowego jest notorycznym tematem rozmów wielu ćwiczących. Dlaczego? Brak odpowiedniej techniki podczas wykonywania ćwiczeń na dolne partie ciała, gdzie przecież dochodzi do największych przeciążeń z uwagi na duży ciężar sztangi w przysiadzie czy kilkanaście placków po 20kg na „Hack” maszynie. Ponadto skrupulatna dbałość o tkankę mięśniową i jej rozmiary, przysłania jakiekolwiek inne kwestie wymagające pilnej uwagi, z którymi nie można zwlekać.


Problemy ze stawami
Często wynikają one z:
1. Niewłaściwego rozgrzewania się i jego braku
2. Trenowania zbyt długo lub zbyt często
3. Zbyt częstego stosowania dużych obciążen w seriach składających się z małek liczby powtórzeń
4. Nie uwzględnianie czasu na odpoczynek dla mięsni, stawów; przerwy, która zapewni im regenerację po ciężkim treningu
5. Nie stosowania odpowiednich suplementów
6. Przyjmowania błędnych pozycji ciała w czasie dźwigania dużych ciężarów
7. Równoczesnego występowania wszystkich wymienionych powyżej przyczyn

Oczywiście sporadyczny ból w kolanie, łokciu albo w innym stawie, a chroniczny, długotrwały ból to inna historia. Artykuł ten zakłada, że czytelnik ma problemy ze stawami, ale one nie są wynikiem wymienionych powyżej możliwych przeczyn, raczej powodowane są czynnikami innymi, które leżą poza jego kontrolą. Jeżeli rozgrzewasz się, gruntownie rozciągasz, trenuejsz nie dłużej niż godzinę 3-4 razy w tygodniu, zmieniasz cyklicznie stosowane ciężary i ilość powtórzeń, robisz przere w treningach, kiedy czujesz, że jej potrzebujesz, stosujesz odpowiednie suplementy i mimo to ciągle odczuwasz ból w swoich stawach... to może być artykuł dla Ciebie.

Typy dolegliwości odczuwanych ze strony stawów:
· Artretyzm. Istnieje wiele from artretyzmu, dwie najbardziej powszechne to: osteoartretyzm i artretyzm reumatoidalny. Z tych dwóch, osteoartretyzm jest bardzo powszechny u kulturystów i innych sportowców. Powodowany jest zużyciem stawów i występującym tarciem w ich obrębie, objawia się zniszczeniem chrząstek,występujących na końcach kości. Jedna chrząstka, która normalnie jest dładka, staje się szorstka, co jest przyczyną powstawania tarcia i bólu. Pozostawienie tego stanu bez leczenia może wpływać osłabiająco na ciężko trenującego sportowca. Chroniczny osteoartretyzm zakończył karierę wielu sportowców.
· Zaburzenia w zakresie stawów wynikające z nieprawidłowego funkcjonowania kaletek maiowych. W obrębie naszych stawów znajdują się małe, wypełnione płynem torebki. Ich rola polega na asystowaniu w ruchach międzi mięśniami i stawami, poprzez amortyzowanie stawów i kości, zapobieganiu tarciu. Jeżeli wystąpi stan zapalny tej torebki, albo jej uszkodzenie, spowodowane róznymi przyczynami (patrz wyżej na popełniane błędy treningowe), pojawia sięchroniczny ból, odczuwany w barku albo łokciu (łokieć tenisisty), choć spotykany jest także w obrębie innych stawów. To boli jak cholera i może zniweczyć cały trening, jeżeli pozostanie nieleczone.
· Przyczyną bólu w stawach mogą także być ścięgna. Ścięgna to najprawdopodobniej najczęstsza przyczyna bólu powszechna u kulturystów i innych soprtowców, na szczęsdcie najprostsza w leczeniu. Mimo wsystko jeżeli stan ten nie podlega leczeniu i osoba „trenuje mimo bólu”, może to stać się prawdziwym problemem, który zakończył proces budowania masy mięśniowej. Stan zapalny ścięgien, biegnących dookoła stawów, może wynikać z ich nadużywania (przetrenowanie), albo z jakiś mikrouszkodzeń.

Możliwości Leczenia
Ten artykuł zakłada, iż czytelnik właściwie rozgrzewa się przed treningiem, nie przetrenowuje sięitd.... o czym wspominałem na początku.
Możliwości leczenia, które chcemy przedsstawić są powiązane z naturalnymi skłądnikami albo miksturami tych składników, które mogą chronić osobe przed bólem stawów przez lata. Niestety formy leczenie oferowane przez współczesną medycynę generalnie nie wystarczają ludziom bardzo aktywnym. Większość leków na stawy łagodzi tylko symptomy, a nie przyczyny ból, zaś ich stosowanie na dłuższą metę może pogarszać jeszcze ten problem. Niesterydowe leki przeciwzapalne, zastrzyki z kortyzolu, wymiany elementów stawów – to sposoby leczenia, od któerych lepiej „trzymać się z daleka”, gdyż przynoszą one rezultaty, które nie są pożądane przez większość sportowców.
Biorąc pod uwagę wyzej wymieniony przyczyny bólu w stawach wiemy, że może on wynikać ze stanu zapalnego ścięgień, kaletek maziowych. Jednak prawdziwa przyczyna bólu może być odmienna od tego, w jaki sposób on sięmanifestuje.
Stan zapalny obajawia się bólem, swędzeniem, zaczerwienieniem, i innymi, mniej oczywistymi symptonami. To doprowadziło nas do stworzenia listy naturalnych składników, którem mogą choronić stawy wszystkich osób, które uważają, że ich treningi nigdy nie będą takie same, ponieważ dolegliwości ze strony stawów dostarczają im tak wielkich problemów. Te produkty powoduja nie ttylko usunięcie objawów problemu, ale także ich rzeczywistej przyczyny, którą jest stan zapalny.

Galaretka
Mmoże wydaje się to dziwne, ale główny składnik galaretki (żelatyna), będzie tym, co poleci lekarz na ból stawów. Żelatyna jest produkowana od wielu lat an całym świecie, jako produkt spożywczy oraz jako suplement. Żelatyna jest otrzymywana z kolagenu zwierzat. U wszystkich zwierząt kolagen jest niezbędnym białkiem budulcowym, wchodzącym w skład kości, ścięgień, tkanki łączenj. Jest to wytrzymałe, nierozpuszczalne białko, które jest niezbędne w utrzymaniu wszystkich tkanek i komórek jako jednego ciała. Żelatyna charakteryzuje się wyjątkowo dużą zawartościa dwóch aminokwasów – proliny i glicyny, które odgrywają kluczową rolę w strukturach zbudowanych z kolagenu.
W rzeczywistości potrzeba 43g bialek jaj, albo 35g beztłuszczowego mleka, albo 89g chudej wołowiny, aby uzyskać taką ilośc proliny, która zawarta jest w 10g hydrolizowanej żelatyny. Chodź organizm potrafi syntetyzować te dwa aminokwasy samodzielnie, nie jest to ilośc wystarczająca do pokrycia zapotrzebowania organizmu. Wówczas procesy analizy (degradacji) mogą przewyższać procesy syntezy (następuje stały ubytek kolagenu z organizmu). Spoożywanie hydrolizowanej żelatyny wydaje się być alternatywną drogą umożliwiającą powstawanie chondrocytów (komórki chrzęstnotwórcze) i osteoblastów (komórki kościotwórcze), poprzez dostarczenie odpowiedniej ilości tych aminokwasów do budowy białek strukturalnych. Po za tym hondrocyty są niezbędne w formowaniu kolagenu , niestety ich ilość jest ograniczona, także ich zdolność do tworzenia tego niezbędnego białka jest zależna od takich czynników jak: dziedziczność, wiek, aktywnoś fizyczna, występujące zranienia, dostępność poszczególnych składników pokarmowych w diecie.
Metabolizm tkanki kostniej jest dość skomplikowany i jeszcze niedostatecznie zrozumiały, ciągle wzrasta liczba badań, które udowadniają, że spożywanie zaledwie 10gramów w ciągu dnia hydrolizowanej żelatyny, jest efektywne w redukcji bólu, poprawie ruchomości w stawach, utrzymaniu kości i tkanki chrzęstnej w ogólnym zdrowiu.
Ponadto to niezbędnym dla zdrowie kości jest wapń, zaś witamina C jest niezbędnym i ograniczającym składnikem w procesie powstawania tkanki łącznej.

Cetyl Myristoleate (CMT)
Jest to kwas tłuszczowy. Substancja ta wygląda dość obiecująco jako związek doskonale redukujący bóle stawów, spowodowane rozmaitymi przyczynami. U zwierząt CMT pełni rolę ochronną dla stawów przed wpływem różnych chemikaliów, które normalnie mogą wywoływać artretyzm u tych zwierzat. Badanai dotyczące ludzi nie są tak konkretne, jak byśmy tego chcieli. CMT jest dopiero praktykowany przez medycynę alternatywną, przez tych, którzy cierpią z powodu bólu stawów. (...) Okazuje się, ze substancja ta działa dość szybko i potrzeba dość małych jej dawek (...). Dokładny posób działania CMT jest niejasny, ale może mieć to związek z produkcją prozapalnych prostoglandyn, albo jakimś innym mechanizmem.

Olej Lniany
„Ludzie, którzy dodają 1-3 łyżki stołowe na dzien oleju lnianego do szejków białkowych, albo do sałatek, zauważają redukcjębólu w obrębie stawów, nie mówiąc o innych wspaniałych korzyściach, któ®e wynikają z uwzględniania w diecie ciężko trenującego kulturysty tych niezbędnych kwasów tłuszczowych”
Wielu kulturystów, jak i sportowców dostrzega wiele korzyści stosowania oleju lnianego. Jednym z oczywistych zastosować oleju lnianego, jest używanie go w celu redukcji różnego typ stanó zapalnych, włączając w to stany zapalne stawów.
Przypomnijmy najpierw, czym są niezbędne składniki żywieniowe. Jest to wszystko, czego organizm nie jest w stanie wytworzyć sam, dlatego też musi być to dostarczone w diecie, wraz z pokarmem. Musimy jeśc pełen zestaw witamin i minerałów, około 9-11 aminokwasów, oraz dwa kwasy tłuszczowe, aby w ogóle żyć i być zdrowym. Te dwa niezbędne kwasy to: kwas linolowy i kwas alfa linolenowy. Pierwszy to kwas tłuszczowy omega 6, drugi to kwas tłuszczowy omega 3.
Olej lniany jest wyjątkowo bogaty w o3 (kwas alfa linolenowy). Literatura naukowa (medycyna), donosi, że kwasy o3, pochodzace z tyb, lnu, odgrywają rolę w redukcji różnego rodzaju stanów zapalnych.
Z obydwóch niezbędnych kwasów tłuszczowych organizm produkuje prostoglandyny. Prostaglandyny to hormony (hormony tkankowE), szybko metabolizowane na związki nieaktywne biolgoiczne, które regulują aktywność komórek w momencie swego oddziaływania na nie. Prostoglandyny są bezpośrednio zaangażowane w regulację ciśnienia krwi, odpowiedź organizmu w stanach zapalnych, wrażliwość na insulinę, odpowiedź immunologiczną, procesy kataboliczne/anaboliczne, oraz setki innych znanych i jeszcze nie poznanych procesów.
W skrócie O3 odpowiedzialne są za tworzenie antyzapalnych prostoglandyn zaś o6 za prozapalnych prostoglandyn, oraz wielu innych produktów powstających na omega redukuje stany zapalne (oraz wiążący się z nim ból).



Inne, wysokiej jakości składniki, które mogą przynieść ulgę stawom
Wiele firm oferuje różnego typu preparaty na stawy, któ®ych formuła jest mieszaniną różnych składników, Zawierają one zazwyczaj:
· Glukozaminę – jest to najlepszy naturalny produkt, używany w leczeniu i zapobieganiu degradacji chrząstek. Jest to niezbędny elemnt tkanki chrząstnej, oraz innych komponentów stawów;
· Siarczan chondroityny – jest powiązany z glukozaminą, jest jedną z substancji przekształcających cukry w strukturalne molekuły w ktance chrzęstnej;
· Oleje z ryb, bogate w o3 – odpowiedzialne za zmniejszenie bólu i stanów zapalnych w stawach i innych rejonach ciała;
· GLA (kwas gamma Linolenowy) – wytwarzany z grupy kwasow o6, wywołuje on wiele skutków zbliżonych do tych, towarzyszących stosowaniu oleju z ryb i oleju lnianego, głównie w zakresie redukowania stanów zapalnych, poprzez produkcję korzystnych antyzapalnych prostoglandyn;
· Antyoksydanty – witamina E i C – są dodawane do wielu preparatów, ponieważ wiadomo, że procesy patologiczne powodowane przez wolne rodniiki obejmują także stawy;
· Mangan – pełni rolę kofaktora w wielu procesach enzymatycznych związanych z syntezą i utrzymaniem spójności tkanki łącznej.

Zażywanie w/w składników oddzielnie charakteryzuje się raczej niską efektywnością. Zażywanie ich jako kompleksu jest bardziej skuteczne, gdyż poszczególne składniki wykazują synergistyczne dzialanie.

Mogło się troche rozrzucić bo jak sie wkleja z word'a to tak neistety jest. Miłej lektury. Arty (2 połączone) pochodzą z gazetki fitness&authority

[ Dodano: 10-05-2007, 22:40 ]
Przeczytał to ktoś chociaż? :roll: